قرارداد طراحی سایت: نکات حقوقی ضروری
مقدمه: چرا قرارداد طراحی سایت مهمتر از خود طراحی است؟
وقتی صحبت از طراحی سایت یا طراحی وب میشود، ذهن خیلیها فقط به سمت کدنویسی، گرافیک و قالبهای وردپرس میرود.
اما واقعیت این است که یکی از مهمترین بخشهای هر پروژهی طراحی سایت، قرارداد طراحی سایت است — سندی که میتواند جلوی سوءتفاهم، اختلاف مالی و حتی از بین رفتن اعتبار کاری شما را بگیرد.
در سالهای اخیر، بسیاری از طراحان و شرکتها در ایران بدون قرارداد یا با قرارداد ناقص پروژه انجام دادهاند و بعد با مشکلاتی مثل:
پرداختنشدن دستمزد
درخواستهای اضافی خارج از محدوده پروژه
اختلاف درباره مالکیت دامنه یا سورسکد
مواجه شدهاند.
در این مقاله از سایت بیتجاب (BitJob.ir) یاد میگیرید:
چه بندهایی باید در قرارداد طراحی سایت بنویسید
حقوق قانونی فریلنسر و کارفرما چیست
و چطور با داشتن نمونهکار حرفهای، در بازار طراحی وب ایران موفق شوید.
در طول مقاله از کلمات کلیدی مرتبط مثل طراحی سایت در تهران، طراحی سایت ارزان، و طراحی وب حرفهای نیز استفاده میکنیم تا محتوای شما برای سئو کاملاً بهینه باشد.
بخش اول: قرارداد طراحی سایت چیست و چرا باید داشته باشیم؟
قرارداد طراحی سایت یک توافق رسمی و حقوقی بین طراح (یا شرکت) و کارفرماست که جزئیات دقیق همکاری، مبلغ، زمان، تعهدات، مالکیت و پشتیبانی را مشخص میکند.
حتی اگر پروژه کوچک باشد یا بین دوستان انجام شود، داشتن قرارداد مکتوب ضروری است.
زیرا این سند تنها مدرک معتبر در برابر اختلافات احتمالی است و به شما امنیت شغلی و مالی میدهد.
بخش دوم: عناصر اصلی یک قرارداد طراحی سایت
یک قرارداد استاندارد طراحی سایت باید شامل بندهای زیر باشد:
۱. مشخصات طرفین قرارداد
در ابتدای قرارداد باید اطلاعات دقیق دو طرف نوشته شود:
نام کامل شخص یا شرکت
شماره ملی یا شناسه حقوقی
آدرس و شماره تماس
این بخش ساده به نظر میرسد، ولی از نظر قانونی بسیار مهم است. اگر بعدها شکایتی مطرح شود، این اطلاعات پایهی پیگیری قضایی خواهند بود.
۲. موضوع قرارداد
در این قسمت باید بهصورت شفاف بنویسید که موضوع قرارداد چیست، مثلاً:
«طراحی و پیادهسازی وبسایت شرکتی برای معرفی خدمات در زمینهی گردشگری، شامل طراحی گرافیکی، توسعه وردپرس، و بهینهسازی اولیه برای سئو.»
نباید فقط بنویسید «طراحی سایت».
موضوع قرارداد باید دقیق باشد تا بعداً کارفرما نتواند درخواستهای خارج از محدوده را مطالبه کند.
۳. تعهدات طراح سایت
این بند معمولاً شامل موارد زیر است:
طراحی رابط کاربری (UI) مطابق طرح مورد توافق
اجرای سایت روی CMS مورد نظر (مثل وردپرس یا اختصاصی)
رعایت استانداردهای سرعت و سئو پایه
تست و رفع باگ قبل از تحویل
نکته مهم: حتماً بنویسید که رفع خطاهای ناشی از تغییرات بعد از تحویل، مشمول هزینه جداگانه است.
۴. تعهدات کارفرما
در این بند باید وظایف مشتری را هم مشخص کنید:
ارسال محتوای متنی و تصویری در زمان مقرر
پاسخگویی به تایید طرحها
پرداخت اقساط قرارداد طبق زمانبندی
اگر کارفرما در ارسال اطلاعات تأخیر کند، پروژه عقب میافتد و طراح نباید مسئول شناخته شود.
۵. مبلغ قرارداد و نحوه پرداخت
یکی از مهمترین بخشهاست. برای جلوگیری از اختلاف مالی، پرداخت را به چند مرحله تقسیم کنید:
نمونه معمول:
۴۰٪ پیشپرداخت هنگام عقد قرارداد
۳۰٪ بعد از تایید طرح اولیه
۳۰٪ هنگام تحویل نهایی سایت
اگر از پلتفرمی مثل بیتجاب استفاده کنید، پرداخت امن انجام میشود و هر دو طرف مطمئن هستند که پول طبق پیشرفت کار آزاد خواهد شد.
۶. زمان تحویل پروژه
حتماً بنویسید پروژه در چند روز کاری تحویل میشود.
مثلاً:
«مدت زمان اجرای پروژه ۲۵ روز کاری از تاریخ واریز پیشپرداخت است.»
در نظر داشته باشید که روزهای تأخیر کارفرما (مثل تأخیر در تایید طرح یا ارسال محتوا) نباید به ضرر شما حساب شود.
۷. بند پشتیبانی و آموزش
خیلی از اختلافها از این قسمت شروع میشود.
حتماً بنویسید:
مدت زمان پشتیبانی رایگان چقدر است (مثلاً ۳۰ یا ۶۰ روز)
پشتیبانی شامل چه مواردی است (رفع باگ، نه تغییر طراحی)
آموزش مدیریت سایت به چه صورت انجام میشود
۸. مالکیت دامنه، هاست و سورسکد
از نظر حقوقی، بهتر است مالکیت دامنه و هاست به نام کارفرما باشد ولی سورسکد تا زمان پرداخت کامل هزینهها متعلق به طراح باقی بماند.
این بند از نظر حقوقی، بسیار حیاتی است و مانع از تضییع حقوق فریلنسر میشود.
۹. فسخ قرارداد
حتماً شرایط فسخ را مشخص کنید:
اگر کارفرما بیش از ۱۰ روز در پرداخت تأخیر کند، طراح حق توقف پروژه دارد.
اگر طراح پروژه را رها کند، موظف به بازپرداخت وجه دریافتی است.
۱۰. حل اختلاف و مرجع قانونی
آخرین بند قرارداد باید مرجع حل اختلاف را مشخص کند:
«در صورت بروز هرگونه اختلاف، طرفین ابتدا از طریق مذاکره و در صورت عدم توافق، از طریق مراجع ذیصلاح قضایی در تهران اقدام خواهند نمود.»
بخش سوم: نمونه بندهای کلیدی قرارداد طراحی سایت
در ادامه چند بند آماده برای قراردادت آوردم تا بتوانی در پروژههای بعدی از آنها استفاده کنی:
Copy code
Text
بند 5 - تغییرات اضافی:
هرگونه تغییر در ساختار، طراحی یا امکانات سایت پس از تأیید طرح اولیه، به عنوان درخواست جدید تلقی شده و هزینهی آن جداگانه محاسبه میشود.
Copy code
Text
بند 8 - امنیت و اطلاعات:
طراح متعهد است اطلاعات کارفرما را محرمانه نگه دارد و پس از اتمام پروژه، دسترسی کامل به سایت را در اختیار کارفرما قرار دهد.
Copy code
Text
بند 11 - تاخیر در تحویل:
در صورت تأخیر غیرموجه از طرف طراح بیش از ۷ روز، کارفرما میتواند ۵٪ از مبلغ کل قرارداد را به عنوان خسارت کسر نماید.
این بندها نه تنها قرارداد را حرفهای میکنند بلکه از نظر حقوقی نیز قابل استناد هستند.
بخش چهارم: نکات حقوقی مهم در قرارداد طراحی سایت
قرارداد باید کتبی باشد، نه فقط پیام واتساپ یا ایمیل.
حتماً شماره صفحات، امضا و تاریخ داشته باشد.
در صورت امکان، از مهر شرکت یا اثر انگشت استفاده کنید.
همیشه یک نسخه از قرارداد را نزد خود نگه دارید.
در پروژههای آنلاین از قابلیت «پرداخت امن بیتجاب» استفاده کنید.
بخش پنجم: تفاوت قرارداد طراحی سایت ارزان با پروژههای حرفهای
در پروژههای طراحی سایت ارزان، معمولاً مواردی مثل پشتیبانی طولانیمدت، طراحی اختصاصی یا سئو پیشرفته حذف میشود.
در نتیجه باید در قرارداد بهوضوح بنویسید که این خدمات شامل پروژه نیست.
مثلاً:
«در این پروژه فقط طراحی قالب وردپرسی انجام میشود و خدمات سئو حرفهای یا تولید محتوا جزو قرارداد نیست.»
در مقابل، در پروژههای بزرگتر (مثل طراحی سایت در تهران برای شرکتهای برند)، قرارداد باید شامل مواردی مثل:
تست سرعت
آموزش تیم کارفرما
طراحی نسخه موبایل
امنیت و SSL
باشد.
بخش ششم: نمونهکار حرفهای؛ کلید موفقیت در بازار طراحی وب
حالا که قرارداد را یاد گرفتیم، میرویم سراغ بخش دوم مقاله:
چطور یک نمونهکار حرفهای بسازیم؟
در دنیای طراحی وب، داشتن نمونهکار قوی از هر رزومهای مهمتر است.
اگر میخواهید در پلتفرمهایی مثل بیتجاب، پونیشا یا کارلنسر مشتریهای جدی پیدا کنید، باید نمونهکارهایی بسازید که:
جذاب
متنوع
و قابل مشاهده آنلاین باشند.
۱. نمونهکار واقعی بساز، حتی بدون کارفرما!
اگر تازهکار هستید و پروژه واقعی ندارید، خودتان پروژه بسازید.
مثلاً:
طراحی سایت برای یک برند خیالی (مثلاً کافیشاپ یا گالری هنری)
طراحی صفحهی لندینگ برای فروش یک محصول فرضی
بازطراحی یک سایت معروف ایرانی به سبک مدرن
این پروژهها به شما فرصت میدهند مهارت خود را نشان دهید.
۲. فرآیند طراحی را هم نمایش دهید
فقط عکس نهایی کافی نیست.
در نمونهکار بنویسید:
چطور تحقیق کاربر انجام دادید
چه ابزارهایی استفاده کردید
چه مشکلاتی حل شد
کارفرما وقتی ببیند پشت طراحی فکر و منطق وجود دارد، به شما اعتماد بیشتری میکند.
۳. تنوع نمونهکارها را حفظ کنید
در رزومه خود سایتهایی از انواع مختلف بگذارید:
سایت فروشگاهی
سایت شرکتی
سایت شخصی
لندینگپیج تبلیغاتی
این نشان میدهد که شما به همه حوزههای طراحی سایت تسلط دارید.
۴. ظاهر حرفهای در ارائه نمونهکار
از قالبهای تمیز و منظم استفاده کنید
برای هر پروژه یک کاور جذاب طراحی کنید
از توضیحات کوتاه ولی فنی بهره ببرید
در سایت بیتجاب، طراحانی که نمونهکارهای با کیفیت بصری بالا دارند، تا ۳ برابر بیشتر سفارش دریافت میکنند.
۵. نمونهکارها را برای سئو بهینه کنید
حتی اگر نمونهکارتان واقعی نیست، با اصول سئو بنویسید:
عنوان صفحه: طراحی سایت فروشگاهی مدرن با وردپرس
توضیحات متا: نمونه کار طراحی وب واکنشگرا برای فروشگاه لباس
این کار باعث میشود وقتی کسی در گوگل عبارت «طراحی سایت ارزان» یا «طراحی سایت در تهران» را جستجو میکند، شما هم دیده شوید.
۶. استفاده از پلتفرم بیتجاب برای نمایش نمونهکار
در بیتجاب، بخشی برای نمایش نمونهکارها وجود دارد که به سادگی میتوانید:
لینک دمو سایت
تصاویر قبل و بعد
توضیح فنی پروژه
را قرار دهید.
هرچه توضیحات دقیقتر و فنیتر باشند، احتمال جذب مشتری واقعی بیشتر میشود.
بخش هفتم: اشتباهات رایج طراحان در قرارداد و نمونهکار
نداشتن قرارداد مکتوب
ننوشتن محدوده دقیق خدمات
تحویل پروژه بدون پیشپرداخت
استفاده از قالب آماده بدون اجازه کارفرما
عدم نمایش جزئیات فنی در نمونهکارها
بخش هشتم: چگونه قرارداد حرفهای بنویسیم؟
اگر وقت یا دانش حقوقی کافی ندارید، میتوانید از الگوهای آماده استفاده کنید.
در سایت بیتجاب بخشی برای دانلود قراردادهای آماده فریلنسری وجود دارد که شامل:
قرارداد طراحی سایت وردپرسی
قرارداد پشتیبانی سایت
قرارداد طراحی اختصاصی با سورسکد
است.
فقط کافی است اطلاعات خودتان را جایگزین کنید تا یک قرارداد استاندارد و قابل استناد داشته باشید.
انجام پروژه دورکاری اینترنتی و کاریابی آنلاین و استخدام فریلنسر و دورکار